Ο καφές είναι πλέον αγαπημένη συνήθεια όλων των ανθρώπων σε όλο τον κόσμο. Λίγοι όμως είναι αυτοί που γνωρίζουν τι κρύβεται πίσω από ένα φλιτζάνι καφέ, την ιστορία του καφέ και πως έφτασε σε εμάς.
Το καφεόδεντρο είναι ένα πολυετές αειθαλές δενδρύλλιο, καλυμμένο με πράσινα σκούρα φύλλα που φυτρώνουν σε παράλληλα ζευγάρια. Το ύψος του μπορεί να φτάσει μέχρι και 9 μέτρα αλλά συνήθως διατηρείται στα 4 μέτρα για να είναι πιο εύκολη η συγκομιδή των καρπών. Για να παράγει καρπό πρέπει να περάσουν 3 χρόνια περίπου. Τα άνθη του είναι λευκά. Αφού πέσουν τα πέταλα των λουλουδιών χρειάζεται 6 με 7 μήνες για να ωριμάσει ο καρπός. Το καφεόδεντρο έχει την ιδιαιτερότητα να παράγει συνεχώς, φέροντας ταυτόχρονα άνθη και καρπούς, άλλους ώριμους και άλλους άγουρους. Κάθε καφεόδεντρο συνήθως παράγει ένα κιλό καφέ κάθε χρόνο.
Το καφεόδεντρο χρειάζεται υγρό τροπικό κλίμα, άφθονες βροχές και υψόμετρο 1300 με 2500 μέτρα. Το έδαφος, οι κλιματολογικές συνθήκες και το υψόμετρο καθορίζουν την ποιότητα και τη γεύση του καφέ.
Υπάρχουν διάφορα είδη Coffea. Οι πιο γνωστές είναι Coffea Arabica που αντιστοιχεί περίπου στο 60% της παγκόσμιας παραγωγής και η Coffea Canephora, ή πιο γνωστή ως Robusta. Η ποικιλία Arabica προέρχεται από τα Αιθιοπικά καφεόδεντρα. Ο καφές αυτός είναι απαλός και αρωματικός.
Ο κόκκος από την ποικιλία Robusta είναι μικρότερος, πιο στρόγγυλος και πιο ανθεκτικός. Καλλιεργείτε σε χαμηλότερα υψόμετρα και περιέχει διπλάσια ποσότητα καφεΐνης από τον κόκκο Arabica. Οι κυριότερες περιοχές παραγωγ’ης είναι η Βραζιλία και η Νοτιανατολική Ασία.
Αυτό που αποκαλούμε κόκκο καφέ είναι ο σπόρος ενός φρούτου που μοιάζει με κεράσι. Ωριμάζοντας ο καρπός κιτρινίζει και μετά αποκτά ένα όμορφο κόκκινο χρώμα και το μέγεθος του κερασιού, για αυτό και το αποκαλούμε καρπό του καφέ “κεράσι”.
Η συγκομιδή γίνεται μια φορά το χρόνο. Η περίοδος συγκομιδής διαφέρει ανάλογα με τη γεωγραφική ζώνη. Οι περιοχές βόρεια του Ισημερινού έχουν συγκομιδή από το Σεπτέμβριο έως και το Μάρτιο, ενώ οι περιοχές νότια του Ισημερινού μεταξύ Απριλίου και Μαΐου. Ο καφές συνήθως συλλέγεται με το χέρι, είτε με τη μέθοδο Stripping (απογύμνωση), όπου μαζέυονται όλα τα κεράσια του κλαδιού, είτε με τη μέθοδο picking (διαλογή), όπου γίνεται επιλεγμένη συλλογή των ώριμων μόνο κερασιών. Η δεύτερη μέθοδος είναι σίγουρα και η πιο ακριβή και για αυτό χρησιμοποιείται μόνο για την ποικιλία Arabica. Μόλις συλλεχθούν οι καρποί η επεξεργασία τους πρέπει να γίνει το συντομότερο.