Με όνομα ιταλικό που σημαίνει “γρήγορος”, ο espresso πρωταγωνιστεί εδώ και δεκαετίες σε όλο τον κόσμο και αναδεικνύεται ως ένα από τα πλέον εξελισσόμενα προϊόντα διεθνώς.
Με τη λέξη “espresso” γενικότερα θα μπορούσαμε να αναφερθούμε στο ρόφημα καφέ που παράγεται από μια μηχανή η οποία λειτουργεί με πίεση. Είναι όμως μόνο αυτό αρκετό; Όχι, αφού μία τόσο δα μικρή ιταλική λέξη κρύβει μέσα της ολόκληρη φόρμουλα: τα 7 γρ. του αλεσμένου καφέ, τα οποία υπό πίεση 9 bar του νερού σε θερμοκρασίες 90oC-95oC, για 25 δευτερόλεπτα παράγουν 30-45 ml ροφήματος.
Μια μακραίωνη ιστορία οι Ιταλοί έχουν δημιουργήσει ένα σημαντικό εθνικό προϊόν με διεθνή απήχηση, παρά το γεγονός πως ο καφές δεν καλλιεργείται στη χώρα.
Ο espresso στην Ελλάδα Έμποροι και open minded επιχειρηματίες κυρίως λόγω ταξιδιών στο εξωτερικό, ήταν οι πρώτοι που ήρθαν σε επαφή ήδη από τη δεκαετία του ’70 με το φλιτζανάκι του espresso, ενώ σε πείσμα της κυριαρχίας του φραπέ/στιγμιαίου καφέ, ο espresso έγινε πιο γνωστός στην Ελλάδα περίπου στις αρχές της δεκαετίας του 1990.
Freddo: ελληνική καινοτομία; Μάλλον ναι και αυτό οφείλεται λίγο στις καιρικές συνθήκες (ήλιος και ζέστη το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου), λίγο στην εφευρετικότητα του Έλληνα (ας μην ξεχνάμε την στιγμιαία έμπνευση του Βακόνδιου που οδήγησε στον φραπέ). Όπως και να έχει, το σίγουρο είναι πως η ταχύτατη διάδοση του espresso σημειώθηκε όταν παρασκευάστηκε κρύος και εμφανίστηκε στους καταλόγους των επιχειρήσεων Καφεστίασης ως “freddo”. Το συγκεκριμένο ρόφημα ήρθε σε απευθείας αντιδιαστολή με τον πασίγνωστο φραπέ που βασιζόταν στην εύκολη διαλυτότητα του στιγμιαίου καφέ στο κρύο νερό μέσω της φραπιέρας. Δειλά-δειλά, λοιπόν, οι επαγγελματίες μπήκαν στη διαδικασία να κρυώνουν το ζεστό espresso με διάφορους τρόπους μετά την εκχύλισή του από την μηχανή. Η πρώτη παρασκευαστική μέθοδος του freddo ήταν κατευθείαν στο ποτήρι με τριμμένο πάγο. Αρχικά γέμιζαν μικρά ποτηράκια “κώνους” με τριμμένο πάγο. Ανακάτευαν με ένα κουτάλι τη ζάχαρη και το ζεστό καφέ σε ένα shaker, άδειαζαν κατευθείαν στο ποτήρι και το σέρβιραν με ένα καλαμάκι. Η ποσότητα ήταν μικρή, ο καφές ελαφρύς και η γενική εμφάνιση του καφέ ήταν διαφορετική συγκριτικά με το συνηθισμένο φραπέ. Για τον λόγο αυτό στη συνέχεια, προσάρμοσαν το προϊόν στην φιλοσοφία αλλά και στα δεδομένα του Έλληνα καταναλωτή. Έτσι, λοιπόν, χρησιμοποιήθηκε διπλή δόση espresso (60 ml). Ανακάτευαν τη ζάχαρη και το ζεστό καφέ με δυο παγάκια στην φραπιέρα (μέθοδος φραπέ) και σέρβιραν σε μεγαλύτερο ποτήρι “κώνο” (180 ml) με τριμμένο πάγο. προϊόν με γεύση και άρωμα, ποικιλομορφία ως προς την προέλευσή του, όπως ακριβώς συμβαίνει και με άλλα σύνθετα προϊόντα γαστρονομίας, για παράδειγμα το κρασί, το τσάι και τη σοκολάτα.